Liệu có khi nào bạn thắc mắc tiếng lóng là gì và nó được định nghĩa cụ thể như thế nào không? Đối với những người làm trong lĩnh vực ngôn ngữ, chắc hẳn họ không còn quá xa lạ với việc tiếp xúc với tiếng lóng. Tiếng lóng đa phần có mặt trong các bài báo, phụ đề bài hát hay trong những bộ phim được phát sóng hàng ngày. Vậy thì làm thế nào để dịch thuật tiếng lóng một cách chính xác mà không làm mất đi nội dung hay phong cách mà từ đó biểu đạt, hãy cùng Dịch thuật Apollo tìm hiểu trong bài viết ngày hôm nay!
Nội Dung
Tiếng lóng là gì?
Tiếng lóng là các từ, cụm từ, biểu hiện ngôn ngữ không theo quy chuẩn được sử dụng bởi một nhóm cộng đồng cụ thể, cộng đồng này có thể là giới trẻ hoặc một nhóm tầng lớp xã hội nhất định. Tuy tiếng lóng được sử dụng là ngôn ngữ để con người giao tiếp với nhau tuy nhiên đây không được coi là ngôn ngữ chính thống.
Trong tiếng Anh, tiếng lóng là Slang words.
Tiếng lóng cũng mang ý nghĩa và được sử dụng để truyền tải một thông điệp nhất định nào đó của người nói tới người nghe. Slang words thường bao gồm các từ được viết tắt, từ ngữ dễ hiểu và thường bao gồm cả âm thanh, biểu cảm hoặc cử chỉ như các meme để truyền tải ý nghĩa. Đó cũng chính là lý do vì sao chúng thường được sử dụng để thể hiện sự gần gũi, thân mật giữa những người thân thiết với nhau.
Một số ví dụ về slang words trong tiếng Anh: Go for it! = Thử xem; Beats me. = Chịu thôi; Light up.= Vui lên nào; v.v.
Mối quan hệ giữa tiếng lóng và dịch thuật
Về cơ bản, việc sử dụng các ngôn từ thông dụng sẽ giúp cho quá trình thông dịch diễn ra nhanh chóng và dễ dàng hơn. Tuy nhiên, trong trường hợp ngôn ngữ nguồn sử dụng từ lóng thì bắt buộc các dịch thuật viên sẽ cần tìm ra các từ tương đương để có thể đảm bảo được chất lượng cũng như nội dung của bản dịch sát nghĩa với văn bản gốc nhất có thể.
Trong quá trình dịch thuật, sẽ có đôi chút khác biệt trong việc xử lí các từ lóng giữa biên dịch viên và phiên dịch viên. Đó là bởi, biên dịch là công việc có nhiều thời gian hơn so với phiên dịch. Chính vì thế, biên dịch viên sẽ có thể tra cứu cộng với kinh nghiệm dịch thuật của mình để có thể đưa ra lựa chọn hợp lý nhất dành cho bản dịch.
Trong khi đó, phiên dịch cần phải đưa ra câu trả lời trong thời gian ngắn nhất nên họ sẽ không có quá nhiều thời gian để chọn lựa. Bộ não của người phiên dịch sẽ cần phải nảy số nhanh và xử lý tình huống sao cho bản dịch không quá khập khiễng so với bản gốc của người nói.
Ví dụ: Trong tiếng Anh có vô vàn thành ngữ, tục ngữ nếu chỉ dịch theo nghĩa gốc, người đọc, người nghe sẽ chẳng thể hiểu được tác giả đang muốn nói tới điều gì. Điển hình như câu “I wasn’t born yesterday.” Theo nghĩa đen, câu trên mang nghĩa: “Tôi đâu phải đẻ vào ngày hôm qua đâu.”. Nhưng thực chất, ý của “I wasn’t born yesterday.” đang ám chỉ rằng “Tôi đâu có ngốc./ Tôi đâu dễ bị lừa./ Tôi biết tỏng sự thật mà các người đang giấu rồi” .v.v
Vậy nên để có thể đem đến một bản dịch chuẩn và chất lượng, người dịch cần nắm vững kiến thức chuyên ngành cùng với trang bị cho bản thân khối từ vựng phong phú, am hiểu tiếng mẹ đẻ cũng như có kĩ thuật tra cứu để có thể đưa ra chiến lược dịch phù hợp với từng hoàn cảnh sử dụng tiếng lóng.
Đọc thêm: 7 yếu tố cơ bản và cần thiết khi theo đuổi nghề dịch thuật
Các phương pháp áp dụng trong quá trình dịch tiếng lóng
Tương đồng về văn hóa
Thay thế tiếng lóng của ngôn ngữ gốc bằng một từ, cụm từ của ngôn ngữ đích thể hiện cùng một ý nghĩa cơ bản cũng như cùng một giá trị cảm xúc.
Nói giảm, nói tránh
Đúng như tên gọi, nói giảm nói tránh là cách dịch giúp bản dịch giảm bớt đi tính thô tục, hay cảm xúc gốc của văn bản ban đầu. Điều này giúp cho bản dịch trở nên dễ hiểu và tránh gây cảm giác shock cho nhiều đối tượng mục tiêu. Cách dịch này thường áp dụng khi dịch các slang words mang nghĩa chửi thề, thường gặp trong tiếng Anh hoặc tiếng Trung, hay một số ngôn ngữ khác.
Dịch nguyên văn
Cũng giống như việc dịch nguyên văn của một văn bản thông dụng, dịch nguyên văn từ lóng chính là dịch từng từ một. Cách dịch này có thể đem lại hiệu quả trong nhiều trường hợp, tuy nhiên cũng có những trường hợp khi áp dụng cách dịch nguyên văn, nghĩa ban đầu của từ lóng sẽ mất đi hoàn toàn.
Thay đổi phong cách
Đây là cách dịch phổ biến nhất khi dịch tiếng lóng. Bởi cách dịch này hoạt động theo hình thức người dịch sẽ thể hiện ý nghĩa của tiếng lóng gốc và thay đổi hình thức theo cách tinh tế, giúp bản dịch dễ hiểu nhưng vẫn thể hiện nguyên được nội dung của văn bản gốc.
Khai trừ
Khai trừ là cách dịch loại bỏ từ lóng ra khỏi văn bản góc và được áp dụng trong trường hợp từ lóng không đem lại bất cứ giá trị ngữ cảnh nào cho bản dịch.
Đọc thêm: 7 phương pháp dịch thuật phổ biến trong tiếng Anh
Một số từ lóng được sử dụng phổ biến trong các ngôn ngữ hiện nay
Một số từ lóng thông dụng trong tiếng Anh:
- Ex trong Ex-crush: Người từng thầm thương trộm nhớ; Ex-girlfriend: Bạn gái cũ; Ex-boyfriend: Bạn trai cũ; v.v.
- Từ lóng dạng viết tắt: LOL: Laugh Out Loud= Cười vỡ bụng; OMG: Oh My God= Ôi chúa ơi; v.v
- Hang out: Rảnh rỗi, không làm gì–> “Do you wanna hang out with me?”= Bạn có muốn đi chơi với mình không?
- Chill (out): thư giãn, xả hơi/ hạ hỏa, nguôi giận. –> John, let sit down and chill.= John, ngồi xuống đây và nguôi giận đi nào!
- Cool: tuyệt vời. Cool là từ được sử dụng rất nhiều trong các cuộc đối thoại hàng ngày.–> How about going camp at the weekend?- Cool= Cuối tuần đi cắm trại thì sao nhỉ? – Nghe tuyệt đó.
Một số từ lóng thông dụng trong tiếng Trung:
- 奥利给 /Ào lì gěi/: Cố lên nào!
- 2G 网 /2G wǎng/ : chậm chạp, cổ hủ
- 躺平 /Tǎng píng/: buông xuôi
- 芭比Q了(Bābǐ Q le): xong đời/toi đời rồi/toang rồi
- 不感冒 /bù gǎnmào/ Không quan tâm
- 萌萌哒! /méng méng dá/ Đáng yêu quá!
Tiếng lóng thông dụng trong tiếng Hàn:
- 스라밸(seu-la-bael) bắt nguồn từ phiên âm của cụm từ “study-life balance”, có nghĩa là cân bằng giữa việc học và cuộc sống.
- 대박 (daebak) là một thán từ, có nghĩa là tuyệt vời, wow hoặc mô tả bất cứ điều gì gây sốc hoặc tuyệt vời!
- 인싸 (in-ssa) là cách viết tắt phiên âm của từ “bên trong”, nhưng giới trẻ lại dùng từ này (in-ssa) này để chỉ những người có quan hệ rộng, hoà đồng với những người xung quanh, luôn bắt kịp những xu hướng mới của thời đại.
- 심쿵(Simkung) có nghĩa là rung động. Tách nghĩa; 심장 (simjang) có nghĩa là trái tim và 쿵쿵 (kungkung) là âm thanh đập hoặc thình thịch của nhịp tim của bạn.
Một số từ lóng thông dụng trong tiếng Nhật:
- Ossu! /おっす！là dạng rút ngắn của Ohayou gozaimasu, (お は よ う す). Có thể hiểu là Chúc buổi sáng tốt lành
- Donmai! /ドンマイ！là cụm từ tiếng Nhật-Anh tương đương với Don’t mind. Được dùng khi bạn muốn nói “Không sao đâu”, “Bạn không cần phải lo lắng đâu.”
- Yabai /ヤバイ, dịch theo nghĩa đen có nghĩa là: nguy hiểm. Tuy nhiên đây lại là từ được giới trẻ sử dụng khi thể hiện sự tôn sùng hoặc ngưỡng mộ người khác.
- Otsu! /おつ！, là một cách nói ngắn gọn, giản dị hơn cho từ Otsukaresama desu (疲 れ 様), tạm dịch là “Hôm nay bạn đã vất vả rồi”.
Lời kết
Dịch thuật Apollo đã tổng hợp xong một vài kiến thức cơ bản về từ lóng cũng như những từ lóng thông dụng trong một vài ngôn ngữ quen thuộc với cuộc sống.
Hy vọng đây sẽ là một bài viết hữu ích dành cho tất cả mọi người!
Công ty Dịch thuật Apollo
Công ty Dịch thuật Apollo là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ dịch thuật đa ngôn ngữ với mức giá phù hợp và vô cùng cạnh tranh.
Lợi thế khi lựa chọn dịch thuật đa ngôn ngữ tại Công ty Dịch thuật Apollo:
- Dịch giả là giảng viên các trường đại học có tiếng, đúng chuyên ngành và chuyên sâu;
- Tương tác với mọi định dạng tài liệu;
- Hỗ trợ khách hàng 24/7;
- Giải đáp miễn phí các câu hỏi ngôn ngữ;
- Nội dung, hình thức bản dịch được chấp nhận theo yêu cầu khách hàng;
- Dữ liệu khách hàng được bảo mật tuyệt đối;
- Chi phí hợp lý, cạnh tranh, công khai và không phát sinh phí ngoại lai trong quá trình làm việc.
Quý khách hàng hãy liên hệ với chúng tôi qua:
Gmail: dichthuatapollohanoi@gmail.com
Hotline: 0989 586 626
Địa chỉ: Số 343 Nguyễn Trãi-Thanh Xuân-Hà Nội.
